DİKKAT! SAHTE KİMLİKLERLE DOLANDIRICILIK TUZAĞI
GHA – Güncel Haber Ajansı | Araştırma-Haber Dosyası
Türkiye genelinde son dönemde artış gösteren sahte kimlikli dolandırıcılık olayları, güvenlik ve basın camiasında ciddi endişe yaratıyor. Özellikle “Polis Gazetesi” ve “Jandarma Gazetesi” ibarelerini taşıyan logolu kartvizit, yaka kartı ve sözde kimlik belgeleriyle dolaşan kişilerin, kendilerini güvenlik kurumlarına yakın ya da resmi görevli olarak tanıttıkları ve bu kimlikleri kullanarak çeşitli kişi ve kurumlardan çıkar sağlama girişiminde bulundukları tespit edildi.
Bu kişiler, özellikle taşra teşkilatlarını, yerel idareleri, özel eğitim kurumlarını, sağlık kuruluşlarını, iş insanlarını ve sivil toplum örgütlerini hedef almakta; “denetime geldik”, “haber yapacağız”, “üst düzeylerle bağlantımız var”, “emniyet adına çalışıyoruz” gibi ifadelerle korku, baskı ve tehdit oluşturabilecek bir dil kullanarak para, malzeme, reklam geliri ya da kişisel çıkar sağlamaya çalışmaktadır.
Kurumsal Kimlik Kartı Taşımak Suç Değil, Ancak…
Elbette ki, gazetecilik mesleğini icra eden bir kişinin çalıştığı haber ajansı ya da gazete tarafından verilen kurumsal kimliği taşıması yasaldır ve olağandır. Bu tür kartlar, sahada görev yapan basın mensuplarının tanınmasını ve kurumlarını temsil etmelerini sağlar. Ancak bu kimliklerin;
• Kamu kurumlarına aitmiş gibi sunulması,
• “Polis” veya “Jandarma” gibi güvenlik kuvvetlerine ait izlenim vermesi,
• Devlet gücü ya da resmî yetki iddiası taşır biçimde kullanılması,
suç teşkil eder.
Unutulmamalıdır ki, Türkiye’de basın mensuplarının resmî nitelikli tek kimlik belgesi Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından verilen Sarı Basın Kartı’dır. Bu kart dışında hiçbir belge kamu görevi veya kolluk yetkisi izlenimi oluşturacak şekilde kullanılamaz.
Bir Kamu Görevlisi Gibi Davranmak Ağır Bir Suçtur
Türk Ceza Kanunu’nun ilgili maddelerine göre;
• Resmi belgede sahtecilik (TCK 204)
• Kamu görevlisi unvanını usulsüz kullanmak (TCK 262)
• Nitelikli dolandırıcılık (TCK 158)
suçlarını işleyen kişiler hakkında, 5 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası verilebilmektedir.
Bu kapsamda güvenlik güçleri ve savcılıklar, çok sayıda şikâyeti dikkate alarak adli soruşturmalar başlatmış, bazı şahısların tutuklandığı bilgisi paylaşılmıştır.
Kullanılan Yöntemler: Güven Kazan, Tehdit Et, Kazanım Sağla
GHA’nın ulaştığı bazı yerel idare ve STK temsilcileri, kendilerini “Polis Gazetesi Temsilcisi” ya da “Jandarma Gazetesi Özel Haber Sorumlusu” olarak tanıtan şahısların şu yöntemleri kullandığını ifade etti:
• “Hakkınızda dosya hazırlandı, ama biz araya girersek kapatabiliriz” diyerek şantaj,
• “Kurumunuzun haberini yapacağız, ama iyi mi kötü mü olacağı bize bağlı” diyerek reklam baskısı,
• “Emniyetten görevlendirildik, ihbar topluyoruz” diyerek bilgi sızdırma girişimi,
• “Bağış kampanyası yürütüyoruz” diyerek para talebi,
• “Sizi Ankara’ya taşıyabiliriz, arkamız sağlam” diyerek nüfuz ticareti iddiası.
Kurumlar ve Meslek Örgütlerinden Tepki
Basın meslek örgütleri, bu tür uygulamaların gazetecilik mesleğini zedelediğini, kamusal güveni kötüye kullandığını belirterek, yasal sürecin takip edilmesini istemiştir.
Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı ise açık bir dille uyarıda bulundu:
“Polis veya Jandarma adlarını kullanan gazetecilik faaliyetleri kurumlarımızla ilişkilendirilemez. Bu isimleri kullanan kimselere itibar edilmemeli, şüpheli her durum derhal 112 üzerinden kolluk birimlerine bildirilmelidir.”
GHA’dan Halka Çağrı: Şüpheliyi Bildirin, Kendinizi Koruyun
Güncel Haber Ajansı olarak, vatandaşlarımızı şu konularda uyarıyoruz:
• Gerçek gazeteciler kurumsal kimlik taşıyabilir, ancak bu kimlik resmi görevli gibi davranmak için kullanılamaz.
• Sarı Basın Kartı dışında hiçbir kimlik belgesi devletin verdiği resmi bir yetkiyi temsil etmez.
• Şüpheli durumlarda vakit kaybetmeden 112’yi arayın.
• Devlet adına yetki kullanıldığı öne sürülüyorsa, resmi doğrulama kanallarını kullanın.
• Kurumlar, sahte kimlik taşıyan kişilere bilgi veya belge teslim etmemelidir.
Kamuoyuna Duyurulur
GHA – Güncel Haber Ajansı olarak, toplumun sahtecilik ve dolandırıcılık girişimlerine karşı uyanık olması gerektiğini önemle vurguluyoruz. Bu tür yasa dışı faaliyetler hem güvenlik birimlerinin itibarını, hem de gazetecilik mesleğinin saygınlığını hedef almaktadır.
Her vatandaş, bu gibi girişimler karşısında sessiz kalmamalı, şüpheli her durumu ilgili birimlere bildirmelidir.
Doğru bilgi, sağlıklı toplumun temelidir.
Sahteye değil, gerçeğe güvenin.
