“Her yer yanmış… Bahçelerim vardı.”
Muğla’nın Yatağan ilçesindeki Stratonikia Antik Kenti, binlerce yıl önce yaşamış insanların taş duvarlarını hâlâ sessizce ayakta tutuyor. Ancak bu toprakların en eski “yaşayan” tanıklarından biri, tarih kitaplarında değil, gerçek hayatta karşımıza çıkıyor: 94 yaşındaki Durmuş Tandır.
Geçtiğimiz günlerde antik kentin çevresinde çıkan zirai alan yangını, sadece doğayı değil, Durmuş Dede’nin yüreğini de yaktı.
Bir Yangın, Bir Ömürlük Endişe
Eskihisar Mahallesi’nde yükselen dumanlar, hızla bölgeye yayıldı. Muğla Orman Bölge Müdürlüğü ekipleri ve itfaiye, yangını kontrol altına almak için havadan ve karadan seferber oldu. Alevler, rüzgârın etkisiyle antik kente doğru ilerlerken, bölgedeki tarihi taşlar dumanın içinde adeta nefesini tuttu.
Tam o sırada…
Elinde bastonuyla, sırtında neredeyse yüz yılın yüküyle, Durmuş Dede yangın alanına doğru yürümeye başladı.
Onu görenler, önce şaşırdı, sonra endişelendi. Çünkü Durmuş Dede, Stratonikia’nın sadece sakini değil; aynı zamanda hafızasıydı.
Antik Kentle Birlikte Yaşayan Adam
Durmuş Tandır, neredeyse bir asırdır Stratonikia’nın taş sokaklarında, Roma’dan kalma sütunların gölgesinde yaşıyor. Çocukluğu bu sokaklarda oynayarak, gençliği bu topraklarda çalışarak geçti.
Eskiden antik kentin kalıntıları arasında koyunlarını otlatır, zeytin ağaçlarının altında dinlenirdi. Zamanla burası sadece bir ev değil; geçmişle gelecek arasında kurduğu köprü oldu.
Duyma ve konuşma güçlüğü çekmesine rağmen, Durmuş Dede’nin gözleri ve elleri, kelimelerden çok daha fazlasını anlatıyor.
“Bahçelerim Vardı”
Yangın günü, Durmuş Dede alevlerin bahçelerine ulaştığını düşündü. Onun için bu bahçeler, yalnızca ağaç ve topraktan ibaret değildi; ömrünün anılarla dolu albümüydü.
“Her yer yanmış… Burada benim bahçelerim vardı” dedi.
Sesi kısık, ama yüreği dağ gibi ağırdı.
Görevliler onu zar zor ikna etti. Bahçeleri yanmamıştı. Ama o, yangının sadece doğayı değil, insanın içini de yakabileceğini bir kez daha anlamıştı.
Yangın Söndü, Hikâye Kaldı
Yetkililer yangının tamamen kontrol altına alındığını, antik kentin zarar görmediğini açıkladı. Ancak Durmuş Dede’nin yangın alanındaki bastonlu silueti, o günün unutulmaz karelerinden biri olarak hafızalara kazındı.
Durmuş Tandır hâlâ Stratonikia’da yaşamaya devam ediyor. Gün batımında oturduğu taş eşiğinde, hem geçmişin hem de bugünün bekçisi olarak sessizce nöbet tutuyor.
Belki de o, farkında olmadan antik kentin son gerçek muhafızı…
Haber: Habib Özen
