Kuzey Suriye’deki çatışma hattı yeniden alevlendi: Taraflar birbirini suçluyor
Menbiç, Suriye – Kuzey Suriye’de tansiyon bir kez daha yükseldi. Suriye hükümeti ile Kürt liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG), Menbiç kırsalında yaşanan roket ve topçu saldırıları nedeniyle birbirini suçladı.
Suriye Savunma Bakanlığı, SDG’nin bir askeri mevziye roket saldırısı düzenlediğini, bunun sonucunda dört asker ile üç sivilin yaralandığını açıkladı. Devlet ajansı SANA’nın aktardığı bilgiye göre, Suriye ordusu saldırıyı püskürttü ve karşılık olarak “kesin saldırılar” gerçekleştirdi. Bakanlık ayrıca, “konuşlanma hatları yakınındaki sivil köyleri hedef alan ateş kaynaklarını yok etmek” amacıyla operasyonların sürdüğünü belirtti.
SDG’den Karşı Suçlama: “İlk Ateşi Onlar Açtı”
ABD destekli SDG ise farklı bir tablo çizdi. Örgüt, Suriye hükümeti saflarında yer alan grupların “sivillerin yaşadığı bölgeleri hedef alan, ondan fazla mermiyle yapılan tahrik edilmemiş bir topçu saldırısına” karşılık verdiklerini savundu. SDG açıklamasında can kayıplarına dair bilgi verilmedi.
Olay, Mart ayında SDG ile Suriye’nin geçici hükümeti arasında imzalanan ve SDG’nin kontrol ettiği bölgelerin merkezi hükümete entegre edilmesini öngören anlaşmadan sonra meydana geldi.
Askeri Boyut: Menbiç’in Stratejik Önemi
Menbiç, Suriye’nin kuzeyinde Halep ile Fırat Nehri arasında yer alıyor ve hem askeri hem de ekonomik açıdan kritik bir geçiş noktası olarak görülüyor.
• Türkiye sınırına yakınlığı ve Fırat üzerindeki köprüler bölgeyi lojistik açıdan stratejik hale getiriyor.
• Menbiç hattı, Suriye ordusu, SDG ve Türkiye destekli muhalif grupların kontrol alanlarının kesiştiği bir “çatışma üçgeni” olarak biliniyor.
Uzmanlara göre, bu son çatışma Menbiç çevresinde yeni bir askeri yığılmayı tetikleyebilir. Özellikle Türkiye’nin olası sınır ötesi operasyon söylemlerinin yeniden gündeme gelmesi, bölgedeki güç dengesini daha da karmaşık hale getirebilir.
Siyasi Boyut: Mart Anlaşması Neden Gerginlik Yaratıyor?
Mart 2025’te imzalanan anlaşma ile SDG’nin kontrol ettiği yarı özerk bölgenin geçici Cumhurbaşkanı Ahmed el-Şara liderliğindeki merkezi hükümete devredilmesi hedeflenmişti.
Ancak:
• SDG’nin bölgedeki yerel yönetim yapısını korumak istemesi,
• Suriye hükümetinin ise tam idari ve askeri kontrol talep etmesi,
iki taraf arasında hâlâ çözülmemiş bir gerilim yaratıyor.
Bazı analistler, Mart anlaşmasının sahada tam olarak uygulanmamasının, bu tür sıcak temasların önünü açtığını belirtiyor.
Diplomatik Boyut: Bölgesel Güçler Ne Düşünüyor?
• ABD, SDG’nin en önemli askeri ve siyasi destekçisi konumunda. Washington, bu tür çatışmaların IŞİD’le mücadele operasyonlarını sekteye uğratabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
• Rusya, Suriye hükümetinin askeri operasyonlarına açık destek veriyor ve Menbiç hattında Suriye ordusu lehine gözlem faaliyetleri yürütüyor.
• Türkiye, SDG’yi YPG’nin devamı olarak gördüğü için terör örgütü sayıyor ve Menbiç’in SDG kontrolünde kalmasına karşı çıkıyor.
Bu denklemde Menbiç, sadece Suriye içindeki güç mücadelesinin değil, aynı zamanda ABD-Rusya-Türkiye üçgenindeki jeopolitik çekişmenin de odak noktası haline geliyor.
Önümüzdeki Süreç
Bölge kaynakları, Menbiç çevresinde önümüzdeki günlerde daha fazla çatışma yaşanabileceğini öngörüyor. Diplomatik kanalların devreye girmemesi halinde, Mart anlaşmasının tamamen rafa kalkabileceği yorumları yapılıyor.