MEHMET ASLANTAŞ YAZDI: MEDLER GERÇEKTE KİMDİ?
Tarihi kim yazarsa, onu da o şekillendirir. Bugün coğrafyamızda, özellikle Orta Doğu merkezli bazı etnik iddialar üzerinden tarih yeniden yorumlanıyor, hatta çarpıtılıyor. Bu bağlamda özellikle Medler üzerinden yürütülen söylemler dikkat çekici hale geldi.
Son yıllarda Med Uygarlığı’nın Kürtlerin atası olduğu iddiası sıkça gündeme getiriliyor. Oysa tarih, bu denli kolay sahiplenilecek bir miras değildir. Araştırmak, sorgulamak, derinlemesine incelemek gerekir.
MEDLER KİMDİ, NEREDEN GELDİLER?
Medler, M.Ö. 9. yüzyılda tarih sahnesine çıkan, İran platosunda egemenlik kurmuş bir halk olarak bilinir. Ancak kimlikleri üzerine tartışmalar sürmektedir. Özellikle Asya’daki Türk tarihçilerin kaleme aldığı kaynaklarda Medler’in, Hun-Türk kökenli bir halk olduğu yönünde önemli görüşler yer almaktadır.
Bu görüşlere göre, Medler aslında Orta Asya’dan gelen bir Türk boyunun devamıdır. Bu bağlamda Mete Han ile Mede Han benzerliği, yalnızca fonetik bir tesadüf değil; dilsel ve kültürel bir bağın işareti olabilir. Asya’daki Türk toplulukları Mete Han’a hâlâ “Mede Han” derken, bu adlandırma Türkiye Türkçesinde “T” harfiyle kullanılmaktadır.
MED: BÜYÜK, ULU, YÜCE
Türk dil köklerine bakıldığında “Med”, “Mede” veya “Met” kelimeleri “büyük, ulu, yüce” anlamına gelir. Dolayısıyla “Mede Han” ya da “Mete Han”, aslında “Büyük Han” anlamını taşır.
Bu noktada şu soru akla geliyor:
Eğer Medler Kürtlerin imparatorluğuysa, neden “Büyük Turan İmparatorluğu” kurmak istesinler?
Turan, bilindiği üzere Türk kavimlerinin kadim birliği ve ideali olarak tanımlanır.
Tarihi bağlamda bu tür iddiaları değerlendirirken, ideolojik değil bilimsel metinlere başvurmak elzemdir. Medler’in dillerine dair bulunan kısıtlı kalıntılar, Hint-Avrupa dilleriyle bazı bağlar gösterse de, Asya kaynaklı pek çok tarihçi Medler’i bir proto-Türk topluluk olarak tanımlar.
TURAN HARİTASI VE RUSYA GERÇEĞİ
Asya kıtasından Avrupa’ya kadar uzanan Büyük Turan İmparatorluğu haritalarda açıkça görülmektedir. Bu miras, yalnızca tarih kitaplarında değil, kültürel izlerde de mevcuttur.
Bugünkü Rusya, bu büyük mirasın üzerine kurulmuş bir devlettir. On-Oklar, Kıpçaklar, Kazan Hanlığı gibi Türk devletleri Rusya’nın coğrafi temelini oluşturmuştur.
Rusya’daki Kremlin Sarayı da aslında Kazan Hanı Kerim Han’ın sarayıdır. “Kremlin” isminin, Kerim Han’ın adından türetildiği yönünde iddialar vardır. Ayrıca, Rus halkının önemli bir kısmının Türk kökenli olduğu tarihsel bir gerçektir. Özellikle Tatarlar, Başkurtlar, Çuvaşlar ve diğer Türk toplulukları hâlâ bu coğrafyada yaşamaktadır.
TARİHİ YENİDEN OKUMAK ZORUNDAYIZ
Bugün pek çok gencin Medler konusunda araştırma yapmadan, onlara atfedilen sahte kimliklere inandığını üzülerek görüyoruz. Oysa tarih sadece coğrafyada değil, dil, kültür, destan ve geleneklerde gizlidir.
Asyalı Türk tarihçilerin Rus arşivlerinden derlediği belgeler, bu konuda önemli ipuçları sunmaktadır. Bu vesileyle gençleri kaynak okumaya, tarih bilincine ve kimlik sorgusuna davet ediyorum.
Geçmişi doğru okuyan bir millet, geleceği sağlam temellerle inşa eder.
Mehmet Aslantaş
Dünya Avşarlar Derneği Mersin İl Başkanı
Köşe Yazısı – Haziran 2025
