Macaristan, TDT Gayriresmi Zirvesi ile Doğu-Batı Arasındaki Stratejik Rolünü Güçlendiriyor
GHA – BUDAFEŞTE | Türk Devletleri Teşkilatı (TDT), 20-21 Mayıs 2025 tarihlerinde tarihinde ilk kez gözlemci üye statüsündeki bir ülkenin ev sahipliğinde gayriresmi bir zirve düzenliyor. Macaristan’ın başkenti Budapeşte, sadece coğrafi değil, aynı zamanda siyasi bir buluşma noktası olarak Türk Dünyası liderlerini ağırlamaya hazırlanıyor.
Macaristan Başbakanı Viktor Orbán’ın özel davetiyle gerçekleşecek zirvede, Türk Dünyası’nın önemli karar mekanizmaları bir araya gelirken, Macaristan’ın da teşkilat içerisindeki rolü ve vizyonu güçlenmiş olacak.
Katılımcılar: Türk Dünyası’nın Kalbi Budapeşte’de Atacak
Zirveye Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ve TDT Genel Sekreteri Kubaniçbek Ömüraliyev katılacak.
Bu üst düzey katılım, zirvenin yalnızca sembolik bir toplantıdan öte, stratejik kararların alınacağı bir platform olacağını gösteriyor.
Gözlemciden Ev Sahipliğine: Macaristan’ın Derinleşen Bağları
Macaristan, 2018 yılında Türk Konseyi’ne (bugünkü TDT) gözlemci üye olarak katıldığında bu adımın sembolik bir yakınlıktan ibaret olduğu düşünülmüştü. Ancak geçen yıllarda atılan adımlar, Macaristan’ın Türk Dünyası ile siyasi, ekonomik ve kültürel alanlarda gerçek ve çok boyutlu iş birliklerine yöneldiğini gösterdi.
Budapeşte’de açılan Türk Devletleri Teşkilatı Temsilciliği, Macaristan-Türkiye Üniversiteler Birliği girişimi, ortak kültürel miras projeleri ve savunma sanayi iş birlikleri bu sürecin en belirgin örnekleri arasında yer alıyor.
Zirveye ev sahipliği yapmak, Macaristan’ın bu ilişkileri kalıcı bir stratejik ortaklık düzeyine taşımaya niyetli olduğunun güçlü bir göstergesi.
Gündem Yoğun: Ekonomiden Dijitalleşmeye, Ulaştırmadan Gençliğe
Budapeşte Zirvesi’nin ana gündem başlıkları arasında:
• Türk Dünyası Ekonomik Bölgesi’nin genişletilmesi
• Trans-Hazar Orta Koridoru üzerinden ulaşım ve lojistik ağlarının entegrasyonu
• Enerji güvenliği ve doğal gaz iletim projelerinde ortaklık
• Ortak dijital altyapı ve siber güvenlik ağı kurulması
• Türk gençliği için ortak burs ve eğitim programlarının geliştirilmesi
• Kültürel mirasın korunması ve ortak tarih anlatısının inşası
bulunuyor. Bu başlıklar, Türk Devletleri Teşkilatı’nın sadece kültürel değil, ekonomik ve stratejik bir birlik olmaya dönük iradesini net şekilde ortaya koyuyor.
Türkiye’nin Merkezi Rolü
Türkiye, kurucu üye sıfatıyla hem siyasi hem de kültürel liderlik konumunu sürdürüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın zirvede yapacağı konuşmanın, teşkilatın geleceğine dair yol haritasını ortaya koyması bekleniyor. Türkiye’nin TDT’yi Avrupa ile buluşturan bu süreçte dengeleyici bir güç olarak hareket etmesi, hem Orta Asya ülkeleri hem de Batı nezdinde dikkatle izleniyor.
Budapeşte: Yeni Bir Diploması Kavşağı mı?
Bu zirve, Avrupa’daki ilk TDT liderler buluşması olması bakımından tarihi bir dönüm noktası. Macaristan’ın ev sahipliği, yalnızca sembolik bir jest değil; aynı zamanda Avrupa’nın doğusunda yükselen Avrasyacı diplomasi çizgisinin somut bir yansıması.
Gözlemci üye olan bir ülkenin, üye devletlerle aynı düzeyde diplomatik masa kurabilmesi, Türk Devletleri Teşkilatı’nın esnek yapısını ve açıklığa dayalı bölgesel iş birliği modelini güçlendiriyor.
GHA, Budapeşte’deki zirveyi yakından takip ediyor. Liderlerin açıklamaları, alınan kararlar ve Türk Dünyası’nın geleceğine yön verecek gelişmelerle ilgili tüm detayları aktarmaya devam edecek.
