Burcu Çatalbaş
Gazze… Haritalarda küçücük bir nokta. Ama o noktanın içinde, dünyanın en büyük vicdan sınavı yaşanıyor. Açlık, susuzluk, yıkım… Bir çocuğun elinde tuttuğu bayat ekmek, bir annenin gözlerindeki çaresizlik, babaların evlatlarına veremedikleri bir lokma… Bütün bunlar artık istatistik değil; canlı, nefes alan, ağlayan gerçekler.
Gazzeliler yalnızca bombaların değil, açlığın da hedefi. Market rafları boş, un yok, su yok. Hastaneler ilkel şartlarda, elektrik kesintileri arasında hayat kurtarmaya çalışıyor. Kimi çocuklar açlıktan bayılıyor, kimi ise ilaç yokluğundan son nefesini veriyor. Ve dünya, bu manzaranın önünden geçip giden bir yolcu gibi susuyor.
Sessizlik… Bu sessizlik öyle bir sessizlik ki, patlayan bombaların sesi bile onun yanında gürültü sayılır. Uluslararası örgütler kınama bildirileri yayınlıyor, başkentlerde diplomatik cümleler kuruluyor, sosyal medyada birkaç gün süren “hassasiyet” dalgası esiyor… Sonra yine sessizlik. Bu sessizlik, yalnızca suçu gizlemiyor; aynı zamanda yeni suçların da önünü açıyor.
Gazze’de açlık, yoksunluk ve ölüm artık savaşın “yan etkisi” değil, bizzat savaşın yöntemi haline geldi. Aç bırakmak, susuz bırakmak, çaresiz bırakmak… Tarih, bu yöntemi insanlığın en karanlık dönemlerinden hatırlıyor. Ama 21. yüzyılda, kameraların, canlı yayınların, anlık haber akışlarının ortasında bu yaşanıyor. Ve biz, ekranlarımız başında “izleyici” olmaya razı geliyoruz.
Gazze’de yaşananlar, tarihte başka coğrafyalarda gördüğümüz utanç sahnelerini hatırlatıyor. 1940’larda Leningrad kuşatmasında aç bırakılan halk, 1990’larda Bosna’da gıda konvoylarının önüne çekilen barikatlar, Ruanda’da yardım ulaştırmak isteyenlerin hedef alınması… Hepsinde amaç aynıydı: direnci kırmak, iradeyi teslim almak. Bugün Gazze’de kullanılan yöntem de farklı değil.
Uluslararası hukuk, özellikle de Cenevre Sözleşmeleri, sivillerin aç bırakılmasını savaş suçu olarak tanımlar. Ama bu madde, kâğıt üzerinde kalmış bir vicdan süsü gibi duruyor. Çünkü sözleşmeleri imzalayan devletler, bu suç işlendiğinde yalnızca seyrediyor. Oysa “seyretmek” tarafsızlık değildir; zulüm karşısında susmak, zulmün tarafında durmaktır.
Birleşmiş Milletler, raporlar yayınlıyor, toplantılar düzenliyor. Ama Gazze’de bir çocuk açlıktan ölürken, New York’taki gökdelenlerin arasında diplomatik cümlelerin yankısı yetmiyor. Bu sessizlik, sadece bugünün değil, yarının da suç ortağı. Çünkü susulan her suç, yarın tekrarlanır.
Dünya liderleri, televizyon karşısında gözyaşı döken çocukları gördüğünde belki vicdanları sızlıyordur. Ama o sızı, imza atılan anlaşmalara, alınmayan kararlara, atılmayan adımlara dönüşmediği sürece, sadece bir vicdan konforu olarak kalır. Gazze’de ise vicdan değil, mideler boş; umut değil, ekmek tükeniyor.
Tarih bize şunu öğretti: Sessizlik hiçbir zaman barışı getirmedi. Sessizlik, zalimin nefesidir. Bugün Gazze’deki sessizliği bozmak, sadece Filistin halkına değil, insanlık onuruna borcumuzdur. Çünkü açlığın adı Gazze olabilir; ama bu sessizlik, tüm dünyanın alnında kara bir leke olarak kalacaktır.
Bölge ülkeleri de bu sessizliğin içinde pay sahibi. Gazze ile aynı coğrafyanın, aynı inancın, aynı kültürün mirasını paylaşan başkentler, diplomatik nezaketin ve ticari dengelerin arkasına sığınıyor. Türkiye, Mısır, Ürdün, Körfez ülkeleri… Her biri, imkânları ölçüsünde insani yardım yapıyor belki, ama gerçek anlamda bir siyasi irade ortaya koymuyor. Oysa Gazze’nin açlığına karşı çıkmak, sadece bir “dış politika” tercihi değil; kardeşlik, ahlak ve onur meselesidir.
Bugün bu coğrafyada yükselen sessizlik duvarı, yarın hepimizin üzerine çökecek. Çünkü zulüm karşısında sustuğumuz her an, adalet terazisinden biraz daha uzaklaşıyoruz. Gazze’nin feryadı, sadece orada yaşayanların değil; bu dünyanın, bu çağın ve bizim insanlığımızın feryadıdır.
Burcu Çatalbaş
