Burcu Çatalbaş yazdı
İskender’in Sorduğu Kritik Sorular
Tarih bize sadece büyük kahramanları ve düşünürleri değil, onların sözlerinin arkasında yatan derin ve bazen karanlık gerçekleri de gösterir. Büyük İskender, fethettiği topraklarda düzeni sağlamak için felsefenin duayeni Aristo’ya danıştı. İskender, topraklarında tehdit oluşturabilecek ileri gelenlerin nasıl kontrol altına alınacağını sordu:
1. Sürgün mü edelim?
2. Hapiste mi tutalım?
3. Yok mu edelim?
Bu yöntemlerin her biri yönetim için görece uygulanabilir olsa da uzun vadede yeni sorunlar yaratacaktır.
Aristo’nun Sinsi Stratejisi
Aristo’nun cevabı ise çok daha sinsiydi:
“İnsanların arasına nifak tohumları ekeceksin. Onları birbirine düşür, savaşmalarını sağla. Sen hakem rolünü oyna ama asla uzlaşma kapılarını açma.”
Bu strateji, felsefenin birleştirici, aydınlatıcı ruhunun tam tersi, böl ve yönet taktiğinin felsefi versiyonudur.
Felsefenin Aydınlık Yolundan Uzaklaşmak
Felsefe; barış, adalet, sevgi ve kardeşlik için vardır. Oysa tarih boyunca kimi zaman bilgi, iktidar sahipleri tarafından toplumu bölmek için kullanıldı. Aristo’nun bu öğüdü, halklar arasında düşmanlık, güvensizlik ve kutuplaşma yaratarak toplumsal barışı tehlikeye atmıştır.
Bugün de güç odakları benzer yöntemlerle insanları karşı karşıya getirip, kendileri hakem rolünü üstleniyor.
Günümüzde Fitne Tohumları Nerede Ekiliyor?
Sosyal medya platformları, haber ajansları, siyasi söylemler ve kültürel kutuplaşmalar, Aristo’nun sözlerini günümüzde tekrar yaşatıyor. Her gün milyonlarca insan, farklı görüşler ve fikirler üzerinden kamplaştırılıyor, düşmanlaştırılıyor.
Halkların bir arada yaşama iradesi, dezenformasyon, manipülasyon ve yapay kutuplaşmalarla zedeleniyor.
Tarihten Ders Almak Şart
Tarih, bölünmenin ve iç çatışmaların toplumları nasıl zayıflattığını, fırsatçı güçlerin bunu nasıl kendi çıkarları için kullandığını defalarca gösterdi. Bugün de birçok ülke ve toplum bu oyunların esiri.
Bizler, ayrışmaya değil, ortak değerlerde birleşmeye, anlayış ve empatiyi büyütmeye odaklanmalıyız.
Barış ve Kardeşlik Yolunda
Aristo’nun bu stratejisi, felsefenin yanlış kullanımıyla nasıl tehlikeli bir araca dönüşebileceğinin somut örneğidir. Günümüzde de aklı ve bilgeliği manipüle eden güçlere karşı uyanık olmalıyız.
Gerçek ilerleme ancak barış, kardeşlik ve dayanışma temelinde mümkün. Fitne ve nifak ise ancak yıkım getirir.
Burcu Çatalbaş
