İlhan Selçuk’un 27 Ekim 1998 tarihli yazısından esinlenerek
Derya Morcalı
Yıl 1920…
Anadolu, tarihin en ağır felaketlerinden birinin ortasında…
Arap, İngiliz’le birleşmiş; Ermeni, Rus’la; Rum, Yunan’la, Yunan ise İngiliz’le…
Her cepheden saldırılmış, her karış toprak kanla yoğrulmuş.
Mahvolmamış, yakılmamış, yıkılmamış tek bir yer yok.
Elde avuçta sadece İstanbul ve İzmir’in bir kısmı…
Altı-yedi milyon nüfuslu Anadolu’nun yüzde doksan beşi okuma yazma bilmez.
Halk yorgun, yoksul, bitkin, umutsuz…
Ama birkaç yıl içinde bu halk, süper güçleri masada eşit oturtmuş, Yunan’ı denize dökmüş, İngiliz’i İstanbul’dan çıkarmış.
Nasıl mı? İnançla, kararlılıkla, liderlik ve milli birlik ruhuyla…
Yıl 1923…
Cumhuriyet ilan edilmiş.
Ama ortada ne fabrika var, ne iş adamı, ne mühendis, ne doktor…
Elektrik yok, su yok, baraj yok.
Kadın çarşafın içinde, erkek dört eş alabiliyor.
Yurttaşlık yasası, üniversite, banka, sanayi… Hepsi yok.
Ekonomi sermayesiz, eğitim okulsuz, toplum umut yoksunu…
Buna rağmen Mustafa Kemal kuşağı, sıfırdan bir devlet inşa etti.
Okuma-yazma seferberliği başlattı.
Cumhuriyetin değerleri, laik hukuk düzeni, çağdaş eğitim sistemi temellendirildi.
Bankacılık öğrenildi, özel sektör adım adım oluşturuldu.
Kütüphaneler kuruldu, tarih kitapları yazıldı, üniversiteler açıldı.
Yokluğun ortasında, varlığın temelleri atıldı.
Ve yıl 2025…
Artık 85 milyona yaklaşan bir nüfusumuz var.
Sanayimiz, üniversitelerimiz, teknolojimiz, devasa bütçelerimiz, dünyanın sayılı ekonomilerinden biri olma iddiamız…
Ama hâlâ eğitimde fırsat eşitsizliğini çözemiyoruz.
Adalet sistemi güven sorunlarıyla boğuşuyor.
Tarım alanlarımız giderek küçülüyor, ithalat bağımlılığı artıyor.
Sosyal kutuplaşma, toplumsal huzurun önüne geçiyor.
Bir asır önce, yokluk içinde kurulan Cumhuriyet; bugün varlık içinde yönetilemiyor.
O zaman hiçbir şeyimiz yokken neler yapıldığını görüyor, bugün her şeyimiz varken yapılamayanlara bakıyorum…
Ve İlhan Selçuk gibi ben de diyorum ki:
“Şaşıp kalıyorum…”
